فوق‌سریع‌ها از راه رسیدند(بخش اول)

اولین روترهای مبتنی بر استاندارد 802.11ac در نمایشگاه CES 2012 رونمایی شدند؛ ولی همان‌طور که انتظار می‌رفت این دستگاه‌ها نتوانستند مختصات بازار را تغییر دهند و کاربران به استفاده از آن‌ها ترغیب شوند. در سال 2012 استاندارد 802.11n بهینه‌سازی‌شده با سرعت‌های 450 و 900 مگابیت روی دو فرکانس 4/2 و 5 گیگاهرتز با استقبال مواجه شد و روترهای بی‌سیم جدید شرکت‌ها با این مشخصات وارد بازار می‌شدند

برای مشاهده ادامه خبر به ادامه مطلب مراجعه کنید

و به فروش می‌رفتند. اما نمایشگاه CES 2013 را باید نقطه عطف استاندارد 802.11ac دانست؛ چون تقریباً هر شرکت سازنده تجهیزات شبکه حاضر در این نمایشگاه یک محصول با پشتیبانی از استاندارد 802.11ac معرفی کرد

و چندین روتر بی‌سیم جدید مبتنی بر این استاندارد معرفی شد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود امسال استقبال از این استاندارد و محصولات مبتنی بر آن افزایش یابد و به محبوبیت عمومی در میان کاربران برسد و شرکت‌ها به طور جدی وارد فاز ارائه راه‌کارهایی براساس مشخصات شبکه‌های جدید بی‌سیم شوند. در شماره 127 ماهنامه شبکه درباره تاریخچه، زمینه‌های پیدایش، مشخصات و مزایای استاندارد 802.11ac به تفصیل سخن گفتیم. در این شماره و به مناسبت معرفی روترهای جدید بی‌سیم مبتنی بر این استاندارد، می‌خواهیم نگاهی متفاوت به این دگرگونی در شبکه‌های بی‌سیم بیاندازیم و اتفاقات و محصولات تازه پیرامون آن را بررسی و کمی درباره تنظیمات آن صحبت کنیم؛ انقلابی که کارشناسان آن را با فیلم پدرخوانده 2 در سینما مقایسه می‌کنند.

802.11ac؛ بازی برنده‌ها
سرعت همیشه پاشنه آشیل شبکه‌های بی‌سیم بوده است؛ چه زمانی که این شبکه‌ها وارد بازار شدند و مورد انتقاد طرفداران شبکه‌های کابلی قرار گرفتند، چه اکنون که تمام تلاش و همت شرکت‌های سازنده گوشی‌های موبایل و اسمارت‌فون این است که مسئله سرعت بیشتر انتقال اطلاعات به صورت بی‌سیم را حل کنند. چندین سال است که همه متوجه شده‌اند سرعت‌های نسل سوم موبایل یا 3G جوابگوی نیازهای کاربران اسمارت‌فون و نوت‌بوک نیست و از طرف دیگر  پوشش‌دهی گسترده شبکه‌های 4G به انتظاری طولانی تبدیل شده است. بسیاری از رویاهای سازندگان دستگاه‌های همراهی مانند تبلت، کنسول بازی، پخش‌کننده‌ها، کلاود، مالتی‌مدیا و غیره هنگامی تحقق می‌یابد که بتوان اطلاعات را با سرعت‌های چند گیگابیتی منتقل کرد.
 امروزه شبکه‌های بی‌سیم نقش انکارناپذیری در زندگی کاربران ایفا می‌کنند و دیگر محدود و محصور به چهار دیواری خانه‌ها یا اداره‌ها نیستند. اینترنت بی‌سیم در بسیاری از مراکز عمومی کشورهای اروپایی و امریکایی حتی آسیای شرقی یک سرویس در دسترس است و در ایران نیز چندین شرکت اقدام به ارائه آن کرده‌اند. سرویس‌های ذخیره‌سازی آنلاین و کلاود ارائه‌شده از سوی اپل، مایکروسافت، گوگل و شرکت‌های دیگر روی دستگاه‌های گجت نیازمند سرعت‌های زیاد روی شبکه‌های بی‌سیم هستند(شکل 1).

شکل 1: نمودار رشد استفاده از شبکه‌های بی‌سیم در انگلستان

تغییر جنس و ماهیت اطلاعات از متن به صوت و تصویر نیز در این ماجرا کم‌اهمیت نیست. پخش جریانی یا استریم اطلاعات یکی از اصلی‌ترین کارها در اینترنت و اینترانت است و حجم قابل توجهی از ترافیک این شبکه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین نیاز به سرعت بیشتر به یک امر اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است و در این میان استاندارد 802.11n با تمام بهینه‌سازی‌ها و امکاناتش مانند استفاده از چندین آنتن خارجی، فناوری MIMO و مدولاسیون فشرده اطلاعات روی کانال‌های رادیویی و غیره نمی‌تواند سرعت دلخواه سازندگان سخت‌افزار و کاربران این محصولات را تامین کند. این استاندارد در زمان خودش بهترین بود و صنعت شبکه‌های بی‌سیم را دچار تغییر و تحول شگرفی کرد که تا سال‌ها و حتی هم‌اکنون نیز پابرجا است و درصد استفاده از شبکه‌های بی‌سیم را به شدت افزایش داده است. اما غالب کارشناسان بر این عقیده هستند که باید با استاندارد 802.11n به زودی خداحافظی کرد و آن را به فراموشی سپرد. یکی از تحلیل‌گران نشریه نت‌ورک ورلد می‌گوید هنگامی که تبلت کابوس مایکروسافت و رویای زیبای اپل بود، استاندارد 802.11n روی آن برای هر شبکه بی‌سیم کفایت می‌کرد و ارتباطات از طریق کانال‌های 2.4 گیگاهرتز بدون مشکل برقرار می‌شد، اما امروزه دیگر این فرکانس و حداکثر سرعت روی آن جوابگو نیست و اگر نسل‌های جدید تبلت‌ها به استاندارد 802.11ac مجهز نشوند، کابوس‌ها و رویاها به توهم ختم می‌شوند؛ البته در این میان کاربران و شرکت‌های سازنده سخت‌افزار/نرم‌افزار نیز برای استقبال از استاندارد 802.11ac تاثیرگذارند.
کاربران تشنه سرعت بیشتر و استفاده از حجم و ترافیک افزون‌تری هستند و شرکت‌ها برای ده‌ها طرح مانند تلفن تصویری که در آینده دارند باید بسترهای لازم را فراهم کنند تا سرویس‌های مورد نظرشان را ارائه دهند و صد البته که به دلایل و بهانه‌هایی جدید محصولات خودشان را به‌روز کرده و در بازار به فروش برسانند. به نظر می‌رسد یک بازی برد- برد هم برای کاربر و هم برای شرکت‌ها در جریان است و کمتر کسی از مشاهده تجهیزات 802.11ac پشت ویترین فروشگاه‌ها نگران یا ناراحت می‌شود.

جنجال سرعت‌
همان‌طور که شبکه‌های 4G سریع‌تر و بهتر از شبکه‌های 3G هستند، استاندارد 802.11ac نیز سریع‌تر و راحت‌تر از استاندارد 802.11n است. اولین تفاوت اساسی این دو استاندارد در سرعت انتقال اطلاعات است. حداکثر سرعت در استاندارد 802.11n برابر 450 مگابیت است؛ در حالی که کمترین سرعت در استاندارد 802.11ac که تجهیزات کنونی از آن بهره می‌برند یک گیگابیت است و در این استاندارد پیش‌بینی شده است که سرعت 7 گیگابیت هم برآورده شود. بنابراین به قول عاشقان خودرو نمی‌توان این مقایسه را مشابه مقایسه دو خودرو پورشه و فورد دانست که یک روز یکی بهتر از دیگری و فردا برعکس است؛ بلکه در وضعیت کنونی استاندارد 802.11ac بهتر است. علت اختلاف سرعت دو استاندارد مورد بحث در این است که استاندارد 802.11n حداکثر می‌تواند از پهنای‌باند 150 مگابیت بر ثانیه برای انتقال اطلاعات به یک دستگاه دیگر استفاده کند، در حالی که این وضعیت برای استاندارد 802.11ac برابر 433 مگابیت بر ثانیه است. همچنین استاندارد 802.11n حداکثر می‌تواند از ۳ کانال به طور همزمان استفاده کند که در نتیجه آن حداکثر سرعت 450 مگابیت بر ثانیه به دست خواهد آمد؛ اما در استاندارد 802.11ac قابلیت استفاده از 8 کانال گنجانده شده است که در نتیجه سرعتی حدود 3.5 گیگابیت بر ثانیه خواهد داشت (شکل 2).

شکل 2: مقایسه فناوری MIMO در استاندارد 802.11n و 802.11ac

 ممکن است برخی کاربران بگویند که سرعت‌ چند صد مگابیتی برای ما کفایت می‌کند و نیاز به سرعت چند گیگابیتی نداریم. در جواب باید گفت در حال حاضر درست است، اما به زودی برای استفاده از هر چیزی حتی تماشای ویدیو یا پخش موزیک از طریق بلندگو به اتصال‌های سریع بی‌سیم نیاز خواهید داشت؛ همچنین سرویس‌های کلاود زیادی مانند Skype، Dropbox، Google Drive و iCloud روی اینترنت ارائه شده‌اند که برای استفاده از آن‌ها به سرعت بیشتری نیاز دارید. اگر از محصولات اپل استفاده می‌کنید، این شرکت هر چیزی را منوط به اتصال به iTunes کرده است که سرعت‌های زیادی می‌طلبد. شبکه‌های تلویزیونی اینترنتی، ویدیوکنفرانس‌های آنلاین، برنامه‌های شبکه‌های اجتماعی، موسیقی‌ و کنفرانس وب همگی به پهنای باند زیادی نیاز دارند و در سال‌های آتی این سرویس‌ها بیش از 90 درصد از حجم ترافیک روی وب را به خود اختصاص می‌دهند. بنابراین به استقبال سرعت بیشتر رفتن یک انتخاب نیست؛ بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است که دیر یا زود گریبان‌گیر شما خواهد شد.

ماهنامه شبکه - اسفند 1391 شماره 142

گردآوری و ترجمه: میثاق محمدی‌زاده